وبلاگ تخصصی مکانیک-کامپیوتر-الکترونیک

سي شارپ در سال 2001 توسط شركت مايكروسافت به همراه بسته دات نت براي اولين بار مطرح و ارائه شد. كه بعد ها به عنوان يك زبان برنامه نويسي استاندارد توسط ECMA و ISO مورد تائيد قرار گرفت.

زبان برنامه نويسي سي شارپ توسط تيمي به مديريت اندرز هايلزبرگ كه قبلا تجربه ارائه زبان هاي برنامه نويسي موفقي همچون توربو پاسكال و دلفي رو داشت ايجاد شد. هايلزبرگ سي شارپ را يك زبان برنامه نويسي شي گراء كه از زبان هاي برنامه نويسي بزرگ (همچون دلفي , جاوا و اسمال تاك) تاثير پذيري داشته معرفي مي كنه. Syntax زبان سي شارپ شبيه به ++C مي باشد و البته تفاوت هاي بسياري هم داره.

حالا قبل از اينكه بخواهم بيشتر در مورد سي شارپ توضيح بدم بايد يه توضيحاتي هم در مورد دات نت و امكاناتش بگم.

دات نت فريم ورك (NET Framework) يه بسته نرم افزاري شامل راه حل بسياري از نيازهاي توسعه نرم افزاري (Base Class Library) و همچنين امكان توسعه و اجراي برنامه هاي توليد شده براي اين فريم ورك مي باشد. برنامه هاي توليد شده براي دات نت فريم ورك توسط Common Language Runtime اجراء مي شوند.

CLR يا همان Common Language Runtime سرويس هايي مهمي از قبيل Garbage Collection , Memory Managment و Exception Handling رو ارائه مي دهد.

Garbage Collection: در زبان برنامه نويسي سي شارپ ديگر نگراني از جهت مديريت اشياء در حافظه وجود ندارد به اين معني كه وقتي شما شيء ايجاد مي كنيد بعد از اينكه ديگر از آن شي ء استفاده نكرديد آن شيء به طور اتوماتيك از حافظه پاك خواهد شد. اين كار توسط GC يا همان Garbage Collector انجام مي شود.
روش كار GC به اين ترتيب است كه تا موقعي كه Referenceي به يك object وجود داشته باشد آن شيء در حافظه باقي خواهد ماند اما در صورتيكه Referenceي به آن شيء وجود نداشته باشد بعد از يك بازه زماني نامشخص آن شيء به صورت اتوماتيك از حافظه پاك خواهد شد. در مورد نحوه عملكردش بعدا بيشتر توضيح ميدم.

يه نكته ديگري كه بايد بهش اشاره كنم اينه كه برخلاف زبان هاي برنامه نويسي ديگر وقتي كد شما در زبان برنامه نويسي سي شارپ (يا هريك از زبان هاي ديگر دات نت) كامپايل مي شود به يك زبان ديگري به نام Intermediate Language يا همان IL تبديل مي شود. و در موقعي كه درخواست براي اجراء آن داده مي شود توسط يك مكانيزمي به نام Just In Time Compiler كه در CLR موجود است به زبان خاص آن ماشين تبديل شده و اجراء مي گردد.

حالا مي خوام در مورد سي شارپ كمي بيشتر صحبت كنيم. سي شارپ يك زبان شيء گراست به اين معني كه هرآنچه كه در سي شارپ وجود دارد در غالب دو مفهوم كلاس (Class) و شيء (Object) و روابط بين آنها خلاصه مي شود.


كلاس(Class): در واقع يك ايده (Concept) يا ذهنيت مي باشد. مثلا يك نجار چه ذهنيتي نصبت به يك "ميز" دارد؟ خوب مسلما يه صفحه , چهار پايه و .... اين ذهنيتي است كه يك نجار نسبت به "ميز" دارد. اين دقيقا مفهوم كلاس است. يعني تا موقعي كه آن ميز ساخته نشه فقط يك ذهنيت يا در واقع كلاس است.


شيء (Object): اشياء موجوديت هايي هستند كه از كلاس ها (ذهنيت) ساخته مي شوند. باز براي مثال همان نجار وقتي ذهنيتش رو به واقعيت تبديل مي كنه در واقع يك ميز مي سازه يا يك Object (شيء) ايجاد كرده است.


حالا اگر يكم دقت كنيم مي بينيم كه توي دنياي واقعي هم همينطوره. مفهوم انسان يك كلاس است و وقتي يك نفر متولد مي شود يك شيء از آن كلاس داريم.


باز وقتي بيشتر دقت مي كنيم مي بينيم كه همه كلاس ها (ذهنيت ها) مي تونن يكسري مشخصات داشته باشند. مثلا انسان. مسلما هر انساني اسم داره , سن داره , رنگ مو , رنگ پوست و ... اين اطلاعات state يا خصوصيات هر فرد هستند. و البته هر انساني يكسري توانمندي داره يعني مي تونه يكسري كار انجام بده. مثلا راه بره , حرف بزنه , گوش كنه , بنويسه , .... اين ها رفتار ها يا behavior هر فرد هستند.

حالا سوالي كه پيش مياد اينه كه آيا ميشه دو نفر با خصوصيات مشترك و رفتار مشترك رو يكي دونست؟

علي احمدي 33 ساله - علي احمدي 33 ساله؟
آيا به نظر شما اين دو يك نفر هستند!؟!

خير. پس هميشه يك چيز وجود داره كه ما ميتونيم دو نفر رو از هم تميز بديم: ما به اون مي گيم Identity (وسيله شناسايي). براي اين دو مي تونه شماره شناسنامشون باشه يا كد ملي يا ...

حالا به نظر شما براي كامپيوتر دو موجود كه داراي اطلاعات و رفتار هاي كاملا مشترك هستند چطور از هم تشخيص داده مي شوند؟ جواب محل قرار گيريشان در حافظه است.

كلاس هاي پايه دات نت - dot Net Base Class Library
بعد از اينكه مفهوم كلاس و شيء رو متوجه شديم. براي اطلاعتون بايد بگم كه دات نت فريم ورك حدود 2500 كلاس داره كه قبلا براي شما نوشته شده و شما بدون اينكه احتياجي به نوشتنشون داشته باشين خيلي راحت مي تونين از اين 2500 كلاس موجود استفاده كنين.

Namespace چيست؟
اگر يك مقدار فكر كنيم مي بينيم كه پيدا كردن يك كلاس بين 2500 كلاس پايه و احتمالا كلاس هايي كه خودتون نام گذاري شون مي كنين كار سختي خواهد بود!
Namespace ها در حقيقت اين امكان رو بشما مي دهند كه بتوانيد كلاس هاي خودتون رو دسته بندي كنين و هر كلاس رو داخل دسته مورد نظر خودشون قرار بدين. به عنوان مثال ما كلاسي داريم به نام SqlConnection و همينطور كلاس ديگري به نام SqlDataAdapter و .... براي همين يك Namespace به نام System.Data.SqlClient ايجاد شده كه كلاس هايي كه مربوط به System و كار با داده ها (Data) و در نهايت مختص Sql Server هستند رو داخل اين namespace قرار مي دهيم. توي اين تصوير تعدادي از namespace هاي عمومي دات نت نمايش داده شده اند.

اين نكته رو هم بياد داشته باشين كه اسم كامل يك كلاس شامل اسم به همراه نام namespace آن است:
System.Data.SqlClient.SqlConnection اسم كامل ( Qualified Name) كلاس SqlConnection مي باشد.

using
اما اگر قرار باشد براي استفاده از يك كلاس هميشه اسم كاملش رو بنويسيم كار ما خيلي سخت مي شود. براي همين شما ميتوانيد با يكبار نوشتن اسم Namespace آن كلاس (يا كلاس هايي كه مي خواهيد استفاده كنين) با استفاده از يك keyword به نام using از تكرار آن جلوگيري كنين.

به عنوان مثال من در يك مثال مي خواهم ده ها بار از كلاس Console و دستوراتش استفاده كنم. براي همين بالاي كدم يك بار using System; رو ذكر مي كنم تا از نوشتن كلمه System براي دفعات مكرر جلوگيري كنم: